Konstrukcja aparatów z wymienną optyką daje ogromne możliwości, a szeroka gama obiektywów umożliwia dostosowanie optyki do zmieniających się warunków lub potrzeb. Ogromny atut lustrzanek i aparatów bezlusterkowych ma też swoją ciemną stronę, o której z reguły dowiadujemy się po fakcie. Jeśli zauważysz dziwne plamki na zdjęciach nie warto popadać w panikę – to najprawdopodobniej brud na matrycy.
Najważniejsze informacje, jak wyczyścić matrycę w aparacie:
- Plamy na zdjęciach to najczęściej brud na matrycy.
- Zachowaj ostrożność – wnętrze aparatu jest bardzo delikatne.
- Nie wolno dotykać matrycy aparatu palcami.
- Do czyszczenia wykorzystaj akcesoria firm fotograficznych.
- Przed czyszczeniem sprawdź czystość gruszki i pędzelka.
- Zadbaj o czystość miejsca, w którym dokonujesz czyszczenia.
- Czyść matrycę przy naładowanym akumulatorze.
Nie żyjemy w sterylnej przestrzeni, więc drobinki pyłu i kurzu z łatwością dostają się do komory lustra w trakcie zmiany obiektywu. Zdarza się, że pyłki docierają do matrycy przez nieuszczelniony bagnet lub obiektyw ze zmienną ogniskową, który zasysa powietrze do środka. Możemy starać się niwelować skutki m.in. przy zmianie obiektywu ustawiając się z wiatrem, wykonując tę czynność możliwie jak najszybciej. Prędzej czy później każdemu z nas przydarzy się brudna matryca. Czyszczenia możemy dokonać we własnym zakresie i w przypadku wielu zabrudzeń zastosowanie dostępnych środków będzie wystarczające. Ostrzegamy jednak, że samodzielne czyszczenie matrycy odbywa się na własną odpowiedzialność. Konstrukcja komory lustra oraz sama matryca są bardzo czułymi elementami. Dlatego zawsze zalecamy powierzyć tę czynność specjalistom. Nasz autoryzowany serwis zajmuje się czyszczeniem matryc na miejscu. Jeśli jednak chcesz to zrobić we własnym zakresie, zachęcamy do przeczytania naszego poradnika.
Plamy na matrycy przede wszystkim dzielą się na suche i tłuste.
Czyszczenie tzw. suchych plam polega na ich wydmuchaniu z matrycy oraz komory lustra. Nie polecamy stosowania domowych odkurzaczy, sprężonego powietrza, czy też dmuchania ustami. Do wydmuchania najlepiej jest stosować tzw. gruszkę. Istotne, by nie była to gruszka z talkiem. Producenci sprzętu fotograficznego w swojej ofercie posiadają specjalistyczne gruszki, które oprócz swojej podstawowej funkcji, mogą zmieniać kierunek końcówki, co znacznie ułatwia czyszczenie.
Czyszczenia należy dokonywać w możliwie sprzyjającym środowisku, zdecydowanie odradzamy dokonywania tej czynności w zapylonym miejscu, gdzie możemy narazić matrycę na zwiększenie ilości pyłu. Przykładowo dużo lepszym miejscem jest łazienka po kąpieli, niż garaż czy strych. Najlepiej jest dokonywać tę czynność w miejscu dobrze oświetlonym lub skierować punktowo lampę na wnętrze komory. Warto jednak nie przesadzać z mocą lampy, by nie uszkodzić elementu światłoczułego, jakim jest matryca. Wiemy już gdzie, zatem jak czyścić matrycę? Wiele aktualnie sprzedawanych aparatów posiada mechanizmy, które same czyszczą matrycę z plam suchych. Z reguły polega to na wprowadzeniu matrycy w drgania. Jeśli jednak ta czynność nie przynosi efektu lub posiadany aparat nie ma takiej funkcji, możemy przejść do ręcznego usuwaniu brudu. Najważniejsze by w trakcie czyszczenia nasz aparat posiadał w pełni naładowaną baterię, dzięki czemu unikniemy przykrych konsekwencji, kiedy wyczerpany akumulator zamyka migawkę i opuszcza lustro. Przed rozpoczęciem czyszczenia warto wykonać zdjęcie sprawdzające stan matrycy. Pamiętaj jednak, że matryca rejestruje obraz odwrócony w pionie:
1) Pierwszą czynnością zawsze powinno być dmuchnięcie gruszką w powietrze. Tak by upewnić się, czy jest czysta i wydmuchać z niej ewentualnie zalegający kurz lub pyłki.
2) Teraz przedmuchujemy lustro i komorę aparatu. Aparat najlepiej skierować w dół – dzięki grawitacji i sile podmuchu zwiększymy skuteczność naszej pracy. Wykonując tę czynność uważaj, by nie dotknąć końcówką gruszki lustra.
3) Następnym krokiem jest włącznie trybu czyszczenia matrycy, który podniesie lustro i migawkę, co dam nam dostęp do matrycy, na którą teraz będziemy dmuchać.
Tutaj również zalecamy ostrożność, by nie dotknąć matrycy końcówką gruszki.
Po przedmuchaniu matrycy i wstępny sprawdzeniu czystości matrycy, możemy zakończyć proces wyłączając aparat i zapinając obiektyw, by następnie zweryfikować efekty czyszczenia – fotografując jednobarwną, jasną powierzchnię (np. niebo), z możliwie mocno przymkniętą przysłoną w obiektywie.
Do sprawdzenia czystości użyj możliwie mocno przymkniętej przysłony np. f/22
Jeśli nie widać brudu, możemy cieszyć się czystą matrycą. Jeśli jednak na zdjęciu są widoczne takie plamy:
to są to tłuste plamy, których niestety nie da się ich usunąć przez zdmuchnięcie. Takie plamy należy usunąć “na mokro”. W sklepach z akcesoriami fotograficznymi dostępne są specjalne pędzelki do czyszczenia matrycy z plam tłustych. Zawsze jednak najpierw warto przedmuchać matrycę wykonując czynności czyszczenia z plam suchych, a dopiero potem na mokro. Tutaj należy być szczególnie ostrożnym, by w trakcie dotykania matrycy pędzelkiem nie uszkodzić matrycy lub stabilizatora matrycy, jeśli dany aparat taki posiada. Warto pamiętać, by regularnie wymieniać pędzelki, zgodnie z zaleceniami producenta. Przed każdym użyciem takiego sprzętu polecamy sprawdzić jego czystość pod kątem zabrudzeń, które pod wpływem nacisku mogłyby zarysować matrycę.
Po zakończeniu czyszczenia na mokro, wyłączamy aparat i ponownie sprawdzamy czystość wykonując zdjęcie np. nieba.
Proces czyszczenia matrycy nie jest skomplikowany, a przy zachowaniu ostrożności można wykonać go we własnym zakresie. Niemniej jednak, jeśli nie czujesz się na siłach, by czyścić komorę lustra i matrycę, zawsze zalecamy przekazanie aparatu naszym doświadczonym technikom, którzy posiadają specjalistyczny sprzęt oraz dogodne warunki do usuwania zabrudzeń z matryc.
Artykuł ten został napisany w związku z wieloma pytaniami, które trafiają do naszego serwisu:
-
jak usunąć zabrudzenia ze zdjęć
- kropki na zdjęciach,
- plamy na zdjęciach,
- jak pozbyć się plamek na zdjęciu,
- plamy na zdjęciach z lustrzanki
