Jednym z częstszych opisów usterek, jakie otrzymujemy wraz ze zgłoszonym sprzętem jest: „aparat robi czarne zdjęcia”. W tym artykule postaramy się opisać, jakie mogą być przyczyny i w miarę możliwości pokażemy rozwiązania problemu. Artykuł ten dotyczy aparatu, który można włączyć, aparatu z działającym ekranem LCD (np. umożliwiającym przeglądanie menu), aparatu, którym można wykonać zdjęcie, ale zamiast poprawnie zarejestrowanego zdjęcia, zapisuje na karcie pamięci czarne zdjęcia. Jeśli jednak masz problem z czarnym ekranem, to więcej na temat usterek LCD pisaliśmy w tym artykule: “Wyświetlacz w aparacie nie działa – czarny ekran”.

Zanim przystąpisz do czytania szczegółowego opisu awarii, która może być powodem problemów ze sprzętem foto, upewnij się, że nic fizycznie nie stoi na przeszkodzie do wykonania zdjęcia, np.:

• w przypadku, m.in. aparatów z wymienną optyką: czy dekielek na froncie obiektywu został zdjęty,
  
• w przypadku niektórych aparatów kompaktowych: czy listki ochraniające obiektyw otwarły się prawidłowo i nie zasłaniają obiektywu.
  

Aparat robi zbyt ciemne zdjęcia
Parametry naświetlania

Powodów do szukania pomocy serwisowej może być wiele, niemniej jednak najprostsze rozwiązania nie przychodzą nam od razu do głowy, dlatego w tym artykule zaczniemy właśnie od najprostszych przyczyn, tj. niedostosowania parametrów naświetlania zdjęcia do fotografowanej sceny: czasu naświetlania, wartości przysłony oraz czułości matrycy (ISO). Jeśli nie wiesz, czy to właśnie ustawienia są przyczyną ciemnych zdjęć, ustaw kółko lub przełącznik trybu fotografowania na tryb AUTO, wyjdź na zewnątrz, gdzie jest duża ilość światła i wykonaj zdjęcie.

Innym powodem, kiedy aparat rejestruje zbyt ciemne zdjęcia, jest ustawienie korekty ekspozycji na niską wartość, np. -3 EV. Zadaniem korekty ekspozycji jest celowe zwiększenie lub zmniejszenie parametrów naświetlania, tak by rozjaśnić lub przyciemnić zarejestrowany obraz. W celu wyeliminowania takiej sytuacji przełącz aparat w tryb AUTO (większość aparatów zeruje ustawienie korekty ekspozycji) i wykonaj zdjęcie w dobrze oświetlonej scenerii (np. na zewnątrz, w dzień).

Aparat działa, ale robi czarne zdjęcia
Problem z kartą pamięci

Kolejnym sposobem na zdiagnozowanie sprzętu we własnym zakresie jest wyeliminowanie wadliwej karty pamięci. Masowa skala produkcji, problemy z kontrolą jakości, coraz częstsze nieświadome kupowanie kart podrabianych (zalecamy zakupy w sprawdzonych sklepach), niewłaściwe obchodzenie się z delikatną strukturą styków lub zwyczajne zużycie nośnika mogą wpłynąć na zapisane informacje.

Najczęściej problemy z kartami pamięci objawiają się zapisywaniem zdjęć z dziwnymi, kolorowymi paskami przecinającymi zdjęcia, niemniej jednak, w miarę możliwości sugerujemy wykonanie zdjęć przy użyciu innej karcie pamięci, co potwierdzi lub wykluczy ten element z listy potencjalnych winowajców problemów ze aparatem.

Awaria migawki w aparacie

Migawka jest ruchomym elementem, który najczęściej umieszczony jest między obiektywem, a matrycą. Zadaniem migawki jest dopuszczenie światła do matrycy (lub innego materiału światłoczułego) przez ustalony czas. Częstym powodem, przez który aparat robi czarne zdjęcia, jest właśnie awaria migawki. Jej zablokowanie, usterka struktury lub systemu odpowiedzialnego za jej podnoszenie i opadanie mogą wpływać na zarejestrowane na karcie pamięci zdjęcia. Technologia współczesnych aparatów to zbiór wielu skomplikowanych rozwiązań, dzięki którym zakres możliwości stale się powiększa. Coraz szybsze serie zdjęć (czy kogoś jeszcze dziwi możliwość wykonywania zdjęć w serii 10 klatek na sekundę?), krótkie czasy naświetlania (np.: 1/8000 sekundy) – to wszystko ma wpływ na konstrukcję zarówno zastosowanej migawki, jak i odpowiednich ruchomych systemów niezbędnych do jej prawidłowego działania.

Migawka jest częścią, która podlega zużyciu – podobnie jak opony, silnik, hamulce itp. nikt nie oczekuje dożywotniej eksploatacji, tak nie powinno się od aparatu wymagać, by migawka działała bez względu na ilość wykonanych zdjęć.

Wśród wielu użytkowników aparatów istnieje pojęcie żywotności migawki lub (co bardzo błędne) gwarantowanej liczby zdjęć. Większość producentów podaje do publicznej informacji szacunkową liczbę cykli migawki, która nie jest gwarantowana. Producent sprzętu fotograficznego – na podstawie testów wykonanych jeszcze przed premierą – jest w stanie podać szacunkową liczbę cykli (podnoszenia-opadania).

Objawy uszkodzenia migawki

Najczęstsze objawy uszkodzonej migawki to:

• prześwietlone lub zdecydowanie jaśniejsze paski na zdjęciach,
• czarne paski na zdjęciach,
• czarne pierwsze zdjęcie po uruchomieniu aparatu,
• całkowicie czarne zdjęcia,
• aparat wyłącza się samoczynnie chwilę po jego uruchomieniu,
• na wyświetlaczu pojawia się komunikat, by ponownie uruchomić aparat,
• niejednostajne naświetlanie zdjęć, z krótkim czasem naświetlania (np.1/4000)

Niezawodność ma najwyższy priorytet dla każdego z nas. Sprzęt, który zawodzi fotografa w trakcie korzystania, zwłaszcza w trakcie zlecenia lub na dalekim wyjeździe – to jeden z czarnych scenariuszy, który nie powinien mieć miejsca. Dlatego nie należy lekceważyć pierwszych symptomów usterki migawki – wraz z niepokojącymi odstępstwami w normalnym działaniu aparatu zalecamy wysłanie aparatu na bezpłatną diagnozę.

Wymiana migawki na gwarancji

Usterka migawki w aparacie, który jest objęty gwarancją, w przypadku kiedy przebieg migawki nie przekracza wartości podanych przez producenta – zostanie wymieniona w ramach gwarancji. Wymiana migawki na gwarancji może się odbyć jedynie w autoryzowanym serwisie.

Wymiana migawki w aparacie bez gwarancji

Koszt wymiany migawki jest uwarunkowany, m.in.: rozmiarem matrycy (większa matryca, to większa migawka), indywidualnymi cechami konstrukcyjnymi, ilością elementów potrzebnych do wymiany, itd. Dlatego cena za wymianę migawki może być różna – nawet w ramach tego samego modelu.

Po wymianie migawki konieczna jest jej regulacja. Do jej wykonania konieczne jest zsynchronizowanie elektroniki i mechaniki, co wykonać można tylko przez program diagnostyczny dostępny dla autoryzowanych serwisów.

W sytuacji, kiedy producent po dopuszczeniu aparatu do sprzedaży wykryje błąd konstrukcyjny, może wprowadzić system wymiany wadliwego elementu dla określonej partii sprzętu nawet po zakończeniu obowiązywanie okresu gwarancji. O takich sytuacjach producenci informują na własnych stronach internetowych oraz w miarę możliwości za pośrednictwem portali branżowych. Autoryzowany serwis informowany jest o zakresie aparatów (model, numery seryjny), które obejmuje akcja serwisowa i tylko w przypadku takich aparatów można skorzystać z akcji serwisowej.

Usterka płyty głównej aparatu

Ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie aparatu ma szereg elementów umieszczonych na płycie głównej. Usterki tych części są niezwykle rzadkie, jednakże mogą mieć miejsce. W takiej sytuacji jedynie wizyta aparatu w serwisie oraz diagnoza wykonana przez wyszkoloną kadrę da jednoznaczną odpowiedź na pytanie, dlaczego aparat robi czarne zdjęcia.

Aparat upadł i teraz robi czarne zdjęcia

Jeśli aparat, który upadł lub został poddany silnemu wstrząsowi, przestał prawidłowo rejestrować zdjęcia to znaczy, że mogło dojść do uszkodzenia czujnika światła. W takiej sytuacji aparat błędnie dobiera parametry naświetlania, niezależnie od wybranego trybu fotografowania. Tego typu usterkę usunąć można jedynie w serwisie.

Podsumowanie:

• zanim wyślesz sprzęt do serwisu, wyeliminuj podstawowe problemy: dekielek, karta pamięci, błędne parametry naświetlania,
• usterka migawki jest najczęstszą, ale nie jedyną usterką, przez którą aparat robi czarne zdjęcia,
• nie należy lekceważyć pierwszych objaw usterki migawki (czarne paski, czarne pierwsze zdjęcie).