Kiedy nie działa spust migawki, aparat staje się bezużytecznym przedmiotem, dlatego w tym wpisie pochylimy się nad objawami oraz najczęstszymi problemami ze spustem migawki. Zdecydowanie jest to istotny i najczęściej używany przycisk. Wciskamy go w decydującym momencie. To od niego zależy, czy i co zostanie zarejestrowane na karcie pamięci (lub innym nośniku danych). Wciskając go, uruchamiamy całą procedurę rejestracji zdjęcia: podniesienie lustra (w lustrzankach), ruch migawki, która niczym kurtyna wpuszcza na scenę głównego bohatera (światło), matryca sczytuje dane o natężeniu światła, procesor dokonuje wstępnej obróbki zdjęcia, skąd wysyłane jest do bufora, a następnie na kartę pamięci po to, by od razu wyświetlić się na ekranie LCD. A wszystko to odbywa się w czasie niewiele dłuższym niż ustawiony czas naświetlania.

Półspust, czyli dwustopniowy spust migawki w aparacie

W przeważającej części współczesnych aparatów spust migawki działa dwustopniowo:

1. Naciśnięcie spustu do połowy – rozpoczęcie pomiaru światła oraz uruchomienie systemu autofokus.
2. Naciśnięcie spustu do końca – rusza procedura rejestracji zdjęcia.

Powodów stosowania dwustopniowego spustu migawki jest wiele, ale najważniejszym jest możliwość zapanowania nad sprzętem (pomiar światła, wyostrzenie, zablokowanie ostrości, itd.) oraz zarejestrowanym kadrem (kompozycja kadru). Stopień pierwszy oddzielony jest od drugiego delikatnym oporem stawianym w trakcie wciskania spustu. Niemniej jednak wyjątkowo intensywny nacisk lub szybkie i bezrefleksyjne korzystanie ze spustu może spowodować pominięcie pierwszego stopnia. Dlatego w celu upewnienia się, czy aparat posiada półspust lub czy spust migawki działa prawidłowo, sugerujemy delikatne korzystanie i obserwację pracy aparatu (m.in. systemu AF). Każdy model aparatu (nawet w obrębie jednej marki) może posiadać spust migawki różniący się sposobem konstrukcji oraz działania, przez co stawiany opór między pierwszym a drugim stopniem będzie indywidualny dla danego modelu. Nie zagłębiając się w techniczne detale, najczęściej konstrukcja tego przycisku oparta jest na:

• mikroprzełącznikach – w tym przypadku można wyczuć wyraźne kliknięcie/opór między półspustem i pełnym wyzwoleniem,
• specjalnych stykach – w takich aparatach nie ma wyczuwalnych kliknięć między jednym stanem a drugim.

Bez względu na zastosowany typ budowy, jeśli nie działa spust migawki, aparat należy wysłać do serwisu, ponieważ ingerencja wewnątrz korpusu aparatu spowoduje utratę gwarancji (jeśli aparat jest nią objęty), a przede wszystkim może pogorszyć sytuację i spotęgować uszkodzenia.

Problem ze spustem migawki

Usterka sprzętu to zawsze indywidualna sytuacja. Poniżej opisujemy najczęstsze problemy ze spustem migawki, które wynikają bezpośrednio z parametrów i ustawień sprzętu. Przed wysłaniem aparatu do serwisu zalecamy sprawdzenie i wyeliminowanie potencjalnych błędów:

1. Minimalna odległość ostrzenia – czyli odległość (najczęściej podana jest na obudowie obiektywu) od matrycy do najbliższego miejsca, które będzie wyraźne (“ostre”). Zmniejszenie tej odległości (przez fizyczne zbliżenie aparatu) spowoduje, że mimo wciśniętego spustu migawki, system AF nie będzie w stanie dostosować i przesunąć soczewki w ten sposób, by obraz był wyraźny, dlatego obraz nie jest ostry po wciśnięciu spustu migawki lub nie ma możliwości jej wyzwolenia. Polecamy upewnienie się, że odległość do fotografowanego przedmiotu jest równa lub większa niż minimalna możliwa.
   
2. Karta pamięci jest pełna – pozornie błaha i niezwiązana ze spustem migawki sytuacja. Niestety w pierwszej chwili najłatwiej jest brać pod uwagę czarne scenariusze i przesądzać o usterce mechanicznej, dlatego by wyeliminować najprostsze błędy w sytuacji, kiedy nie działa spust migawki, zachęcamy do sprawdzenia stanu dostępnego miejsca na karcie.
   
3. Brak karty pamięci również nie jest brany pod uwagę w pierwszej kolejności, kiedy pojawia się problem ze spustem migawki. Brak karty oraz zablokowanie rejestrowania zdjęć bez włożonej karty może przyprawić o szybsze bicie serca. Pozycji w menu aparatów jest mnóstwo, a instrukcje… a instrukcje są najczęściej nieprzeczytane lub nie są dostępne pod ręką, kiedy ich najbardziej potrzebujemy. Producenci w różny sposób opisują tę funkcję lub wcale jej nie dodają. Niemniej jednak w sytuacji, kiedy nie działa spust migawki, polecamy najpierw sprawdzić slot kart pamięci – to najszybsza metoda na sprawdzenie stanu rzeczy. Swoją drogą, jeśli chcecie sprawdzić i zmienić ustawienia blokady zapisu bez karty pamięci, to pozycja w menu najczęściej opisana jest jako: “Zwolnij migawkę bez karty”, “Wyzwal.bez karty” lub podobne.
4. Brak zamocowanego obiektywu lub problem w komunikacji między obiektywem a aparatem. Niedziałający spust migawki może się okazać połączeniem zaburzenia komunikacji (np. przez brud, uszkodzenie, zastosowanie niesystemowego obiektywu lub adaptera) oraz ustawienia w menu blokady wyzwalania migawki, w sytuacji niewykrycia lub nierozpoznania obiektywu przez aparat. Warto zajrzeć do menu i odszukać pozycję: ”Wyzw.bez obiektywu” lub podobne.
5. Priorytet ostrości – kiedy pojawi się problem z wyzwoleniem migawki, zachęcamy również do sprawdzenia ustawień charakterystyki pracy układu AF w aparacie. Spora część aparatów posiada w menu opcję pozwalającą zdecydować, co ma większe znaczenie dla użytkownika: precyzja systemu AF, czy też jego szybkość. Oczywiście każdemu z nas zależy na tym, by system układu AF był i szybki, i sprawny. Najczęściej tak właśnie jest. Aparat w dobrych warunkach (duża ilość światła, obiekty nieporuszające się lub przemieszczające się z niewielką prędkością oraz niezmieniające kierunku) bardzo dobrze sobie radzą, ale to ekstremalnie trudne warunki mogą nasz sprzęt – a przy okazji i nas – zaskoczyć. Właśnie w takich sytuacjach ustawienie sposobu działania AF (szybkość, czy precyzja) ma decydujące znaczenie. Tym ustawieniem albo pozwalamy, by aparat dłużej ustawiał ostrość, blokując wyzwolenie migawki do czasu poprawnego ustawienia soczewek, albo by robił to szybko i nieprecyzyjnie, jednocześnie pozwalając na wyzwolenie migawki w momencie wciśnięcia spustu migawki do końca. Jest to wyjątkowo rzadka sytuacja, ale polecamy sprawdzenie ustawień pracy systemu AF.

Usterka spustu migawki w aparacie

Najczęstsze powody problemów ze spustem migawki, które należy rozwiązać w serwisie to zanieczyszczenia oraz uszkodzenia mechaniczne. Naprawiamy sprzęt foto objęty gwarancją, a także serwisujemy go odpłatnie. Tylko dostarczony do nas sprzęt i zdiagnozowana przez naszych techników usterka może zostać zakwalifikowana do naprawy gwarancyjnej lub wyceniona, w przypadku naprawy wykraczającej poza zakres obejmujący gwarancję. Z uwagi na różnorodność konstrukcji aparatów oraz poziom usterek, nasz serwis przeprowadza bezpłatną diagnozę i wycenę naprawy.

1. Zanieczyszczenie – podobnie, jak i każda zewnętrzna część aparatu, tak i ten przycisk jest narażony na zabrudzenie. Dodatkowo jest to wyjątkowo często używany przycisk, który w zależności od konstrukcji, w trakcie używania może wchodzić do wnętrza korpusu. Im aparat lepiej uszczelniony, tym brud ma mniejsze szanse na dostanie się do wnętrza. Niestety brak dbałości o czystość sprzętu, używanie sprzętu w zakurzonych, piaszczystych lub wietrznych miejscach, może doprowadzić do nagromadzenia się brudu w ilości powodującej zablokowanie spustu migawki. Przejście z zimnego do ciepłego miejsca, kiedy to kondensacja pary wodnej również może spowodować zanieczyszczenie styków. Niestety nie ma możliwości dokonania czyszczenia tego elementu we własnym zakresie. Nasi serwisanci – w miarę możliwości, na jakie pozwoli dany przypadek – mogą dokonać czyszczenia a migawki lub w skrajnych sytuacjach wymienić na nowy.
2. Uszkodzenie mechaniczne – tego typu usterka najczęściej objawia się brakiem półspustu, kiedy to:
   • aparat nie ustawia ostrości, tylko od razu wykonuje zdjęcie,
   • aparat rozpoczyna ustawianie ostrości oraz pomiar światła, ale nie wyzwala migawki,
   • aparat wyzwala migawkę w sposób losowy

Każda usterka to indywidualna kombinacja wydarzeń oraz skutków. Defekt, przeciążenie, zbyt silne naciskanie lub uderzenie może nieodwracalnie zniszczyć spust migawki. Chcielibyśmy również wyraźnie zaznaczy, że podobnie jak inne elementy aparatu (np. migawka), tak i spust migawki jest częścią ulegającą zużyciu w trakcie eksploatacji.

Podsumowanie:

• większość aparatów posiada dwustopniowy spust migawki,
• istnieje szereg czynników i ustawień w aparacie, które mogą mieć wpływ na problemy z wyzwoleniem migawki: zaburzona komunikacja aparat-obiektyw, brak karty pamięci,
• przepełniona karta pamięci, minimalna odległość ostrzenia, charakterystyka pracy układu AF, trzy najczęstsze powody, kiedy aparat należy wysłać do serwisu: zabrudzenie spustu migawki, uszkodzenie mechaniczne lub zużycie eksploatacyjne.

Spust migawki to najważniejszy przycisk w sprzęcie foto, który nigdy nie powinien nas zawieść. Gdy pojawią się pierwsze niepokojące objawy lub jakiekolwiek odstępstwa w prawidłowym działaniu to sygnał alarmowy, by aparat oddać do serwisu. Zwłaszcza po wstępnym wyeliminowaniu czynników i ustawień, które mogły wpłynąć na problemy ze spustem migawki.